Nöbetçi Eczaneler
Son yarım yüzyılda ilk kez nakil yoluyla bildirilen kuduz vakası, ABD’de sağlık uzmanlarını alarma geçirdi. Bu vakalar, özellikle organ ve doku nakli sonrası ortaya çıkan sıra dışı enfeksiyonların dikkate alınması gerektiğini gösteriyor. Idaho’dan alınan bir böbreğin, kuduz virüsü taşıyan bir bağışçıdan gelen organ olduğu tespit edildi. Bu bağışçının, yavru bir kediyi korumaya çalışırken, kenara çekildiği ısırma veya yalama gibi bir temas olmadan, sadece bacağına aldığı çizik nedeniyle kuduz aşısı yaptırmadığı bilgisi paylaşıldı.
Bağışçının ailesine göre, organ nakli sonrası yaklaşık 5 hafta içerisinde bilinç bulanıklığı, yutma güçlüğü, halüsinasyonlar ve ense sertliği gibi ciddi nörolojik belirtiler ortaya çıktı. Bu belirtiler hızla kötüleşti ve sonunda kalp durması yaşanarak yaşam destek ünitesi kullanıldı, ancak ne yazık ki beyin ölümü gerçekleşti. Bu olay, kuduz virüsünün bıçak veya yara yoluyla değil, doku ve organlar aracılığıyla da bulaşabileceğini açıkça gösterdi.
Vakalardaki Klinik Bulgular ve Sonuçlar
Öte yandan, Michigan’da nakil yapılan bir diğer hasta ise nakil sonrası yaklaşık 5 hafta içerisinde titreme, güçsüzlük, bilinç bulanıklığı ve idrar kaçırma gibi belirtiler göstermeye başladı. Durumu ağırlaşınca hastaneye kaldırılan hasta, solunum cihazına bağlandı ve birkaç gün sonra ne yazık ki hayatını kaybetti. Aile, hastanın herhangi bir hayvan teması veya hikayesi olmadığını belirtti. Ölüm sonrası yapılan incelemelerde, hastanın tükürük ve beyin dokularında kuduz virüsü tespit edildi ve bu durum virüsün kuduz ile uyumlu olduğunu kanıtladı.
Uzmanlar, bu vakaların büyük olasılıkla üç aşamalı bir bulaş zinciri üzerinden geliştiğine dikkat çekiyorlar. Zincirin ilk halkası, enfekte yarasaların taşıdığı virus; ikinci halkayı, bu yarasaların enfekte ettiği kokarcalar oluşturuyor. Üçüncü ve son halkada ise, kokarcanın enfekte ettiği bağışçı bulunuyor. Organlar ve dokular aracılığıyla, virüs alıcı hastanın merkezi sinir sistemine bulaştı ve enfekte etti.
Raporlarda, bağışçıdan alınan böbrek dokularında, özellikle kuduzla uyumlu “gri tüylü yarasa kuduzu” türüne ait virüs suşları saptandı. Özellikle dikkat çekici olan ise, diğer alıcılar için herhangi bir önlem alınmaması ve bu kişilerde henüz belirti gelişmemesi. Yoğun gözetim ve önleyici tedbirler kapsamında, üç kişiye acil olarak kornealardan çıkan organlar çıkarıldı ve maruziyet sonrası profilaktik tedavi (PEP) uygulandı. Şu an için, bu kişilerin herhangi bir belirti göstermediği ve durumların yakından izlendiği bildirildi.