Nöbetçi Eczaneler
Son dönemde altın ithalatına getirilen sınırlamaların, ödemeler dengesi üzerinde önemli etkileri gözlemleniyor. Bu sınırların uygulanmaya başlamasıyla birlikte net hata ve noksan kaleminde belirgin bir azalma yaşandı ve kalem geriledikçe, istatistiklerin altında yatan piyasa hareketlerine dair ipuçları artıyor.
uzman ekonomistler, net hata ve noksan kalemindeki negatif eğilimin, resmi kayıtlarda görünmeyen döviz çıkışlarını ve girdilerini yansıtabileceğine işaret ediyor. Bu durum, dış ticaret açığının gerçek durumunu yansıtmaktan uzak olabileceğine dair endişeleri beraberinde getiriyor. Prof. Dr. Hakan Kara, sosyal medya paylaşımında, “Altın ithalatı sınırlandığından beri net hata noksan kaleminin sürekli negatif seyretmesi, kaçak girişlerin artışına işaret ediyor ve dış dengelerin sağlıklı değerlendirilmesi gerekebilir” şeklinde görüş bildirdi.
Ekonomistlere göre, net hata noksanın negatif olması, kayıtdışı döviz hareketleri ve yüksek oranda kaçak ithalat gibi unsurların resmi rakamlara yansımasının engellendiğine işaret eder. Bu bağlamda, dış denge göstergeleri dışındaki gerçek durumu anlamak için bu kalemdeki hareketler önemli bir veri seti oluşturuyor. Prof. Dr. Kara’nın paylaşımı da, “Son bir yılda 38 milyar dolar sermaye girişi yaşanmasına rağmen rezervlerin birikmemesi, dış açık oranının gizlenmiş olabileceği endişesini güçlendiriyor” şeklinde yoruma yer veriyor.
Altın ithalatına yönelik getirilen kısıtlamalar sonrasında, net hata ve noksan kaleminin grafiği olumsuz şekilde yön değiştirdi. Bu gelişme, kayıtdışı döviz hareketlerinin arttığını ve ekonominin resmi verilerin ötesinde farklı gelişmeler yaşadığını gösteriyor. Özetle, bu göstergeler, ekonomide gizli kalan ve dikkat edilmesi gereken önemli sinyalleri sunuyor.
Net Hata ve Noksan Nedir?
Net Hata ve Noksan Hesabı, ödemeler dengesinde ortaya çıkan ve resmi kayıtlara tam olarak yansımayan işlemleri gösterir. Bu hesap, bir ülkenin dış ekonomik ilişkilerinin, kayıtdışı hareketler ve ölçüm zorlukları nedeniyle tam bir resmini sunmuyor. Sıfırdan küçük çıkarsa, ülkeden kaynağı bilinmeyen döviz çıkışı gerçekleştirilmiş demektir ve net hata noksan kaleminin negatif olması bu durumu doğrular.
- Pozitif ise: Kayıtdışı döviz girişleri gerçekleşiyor, örneğin turizm gelirleri veya yasa dışı para hareketleri.
- Negatif ise: Kayıtdışı döviz çıkışları söz konusu olabilir, kaçak kaçakçılık veya yasa dışı ödemeler gibi.
2023 yılındaki altın ithalatına getirilen sınırlamaların takip ettiği net hata noksan grafiğine yansıması, ekonomide kayıtdışı faaliyetlerin hız kazandığını ve resmi istatistiklerin gerçeği tam yansıtmadığını gösteriyor.