Ayşenur Ezgi Eygi’nin akabinde: Batı Şeria’da gerçekler ve palavralar

İsrailli yerleşimci çetelere karşı Filistin topraklarını savunmak için işgal altındaki Batı Şeria’ya giden Türk-Amerikan aktivist Ayşenur Ezgi Eygi, İsrail askerlerinin açtığı ateşle geçen yıl 6 Eylül’de hayatını kaybetti.

Nablus’ta Filistin toprakları üzerindeki İsrail yerleşimlerinin genişletilmesi projesine karşı çıkanlarla birlikte protestolara katılan Eygi, hareket sırasında İsrailli keskin nişancı tarafından başından vurulmuştu.
Üzerinden bir yıl geçmesine karşın bir kişi bile Ayşenur’un öldürülmesinden sorumlu tutulmadı.

İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) olaydan birkaç gün sonra yaptığı soruşturmada, Eygi’nin “kasıtsız bir biçimde İsrail güçlerinin ateşi ile vurulmuş olma ihtimalinin yüksek” olduğu sonucuna vardı. IDF, ateşin Eygi’ye değil, taş attığı öne sürülen öbür bireylere yönelik olduğunu argüman etti. Fakat Amerikan Washington Post gazetesinin yaptığı incelemede, Eygi’nin protestocular ile askerler ortasında çatışmaların başlamasından yarım saat sonra vurulduğu ve askerlerin Eygi’ye sırf 200 metre uzakta durduğu ortaya çıktı. Yani Ayşenur protestoların sıcaklığı geçmişken, yakın uzaklıktan vurulmuştu.

ABD SORUŞTURMADI, İSRAİL’E MİLYAR DOLARLAR AKITTI

Öte yandan ABD’li yetkililer, cinayeti “sebepsiz” ve “haksız” olarak tanımladı lakin kendi soruşturmalarını başlatmadı. Dönemin ABD Başkanı Joe Biden ve mevcut lider Donald Trump, Eygi’nin ailesinin ABD öncülüğünde bir soruşturma başlatılması talebini görmezden geldi. Bununla birlikte Washington idaresi, İsrail’e milyar dolarlık askeri yardımlara devam etti.

Türkiye’nin yaptığı soruşturmada ise Ayşenur’un taammüden gaye alındığı tespit edildi ve deliller Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu ile Milletlerarası Adalet Divanı ve Milletlerarası Ceza Mahkemesi’ne sunuldu.

El Cezire’ye konuşan Eygi’nin kız kardeşi Özden Bennett, “Adalet ve hesap verebilirlik arayışında uzun soluklu bir seyahate çıktık ve bu süreçte bir mana bulmaya kararlıyız. Gerçek olan bu ve o bunu hak ediyor. İsrail’in aldığı her can bunu hak ediyor” dedi.

BİTMEYEN KRİZ: İSRAİL YERLEŞİMLERİNİN HEDEFİ NE?

Yerleşim aykırısı Peace Now’a nazaran işgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs’te şu anda 160 yerleşim birinde 700 bin kadar İsrailli yerleşimci yaşıyor.

İsrail’in aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, mevcut yerleşimlere ek olarak Filistin topraklarında 3 bin yasa dışı mesken daha inşa etmek istediklerini söyledi. Bunun, “Filistin devleti fikrini gömeceğini” öne sürdü. Smotrich, geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada, Filistin devletinin kurulmasını önlemek için Batı Şeria’nın yüzde 82’sini ilhak etmeyi planladıklarını lisana getirdi.

E1 PROJESİ NEDİR?

İsrail, 20 Ağustos’ta, E1 olarak isimlendirilen büyük yerleşim projesini onayladı. Bu proje, işgal altındaki Batı Şeria’yı iki modüle bölmeyi, kuzeydeki Ramallah ve Nablus kentlerini güneydeki Beytüllahim ve Hebrondan koparmayı hedefliyor. Ayrıyeten mümkün Filistin devletinin başşehri olması planlanan Doğu Kudüs’ü de izole etmeyi amaçlıyor.

Uluslarası Adalet Divanı, İsrail’in Filistin topraklarındaki yerleşmlerin yasa dışı olduğuna hükmetti ve bu işgale bir an evvel son vermesi gerektiğini bildirdi. Birleşmiş Milletler’e nazaran de İsrail’in Batı Şeria’daki yerleşimleri uluslarası hukuka muhalif.

AYŞENUR EZGİ EYGİ KİMDİR?

Ayşenur Ezgi Eygi, İsrail ordusu tarafından öldürüldüğünde 26 yaşındaydı. Babası Aydın’ın Didim ilçesinde yaşıyordu. Ayşenur, ABD’nin Seattle kentinde büyüdü.

Onu tanıyan herkes eğlenceli ve empati sahibi bir insan olduğunu düşünüyordu. Daha genç yaşlarından itibaren, yaşadığı ABD’de ve ülke dışında aktivizme başladı.

Ayşenur’un öldürüldüğü bölge, işgal altındaki Batı Şeria’da, uzun vadeli yerleşimci zıddı aksiyonlara sahne olmuştu. Ayşenur, protestolara katılmak için Seattle’dan Batı Şeria’ya gitmişti. Protestoya, Filistinli köylüleri desteklemek ve İsrail’in aksiyonlara müdahalesini belgemek için Milletlerarası Dayanışma Hareketi çatısı altında katıldı.

Ayşenur’un eşi Hamid Ali de El Cezire’ye verdiği demeçte, ondan geriye kalan boşluğu anlattı, “Ayşenur’suz hayat çok acı” dedi. Ali, Ayşenur’un bedelleri ve inançlarıyla yaşayan bir insan olduğunu söyleyerek “Hissettiklerini söylemek zorundaydı” diye ekledi.

Ayşenur Ezgi Eygi, 14 Eylül 2024’te Didim’de toprağa verildi.