Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, İtalya’nın başşehri Roma’da, İtalya Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Antonio Tajani ile bir ortaya geldi. Bakanlar, baş başa ve heyetlerarası görüşmelerin akabinde ortak basın toplantısı düzenledi. Tajani ile ikili ve bölgesel hususlardaki iş birliğini geliştirmek emeliyle görüş alışverişinde bulunduklarını söz eden Fidan, “İtalya ile olan stratejik ortaklığımızı daha da derinleştirmek konusunda kararlıyız. Sayın Cumhurbaşkanımız ve İtalya Başbakanı Sayın Meloni bu konudaki iradelerini biliyorsunuz en güçlü formda tekraren ortaya koymuşlardır. Bizler de çeşitli projeler üzerinde çalışarak ülkelerimizin refahı ve güvenliğine katkıda bulunmak için somut adımlar atmaktayız” dedi.
“AMACIMIZ TİCARET HACMİNİ 40 MİLYAR DOLARA ÇIKARMAK”
Türkiye ve İtalya’nın birebir vakitte bölgedeki öteki ülkelere yarar sağlayacak çalışmalar da yürüttüklerini belirten Fidan, “İtalya ile ikili ilgilerimizde ticaret, güç, savunma, göç ve organize kabahatlerle çaba üzere alanlar ön plana çıkmakta. Ticaret hacmimiz 32 milyar doları aştı. Gayemiz inşallah bunu 40 milyar dolara çıkarmak. Savunma sanayi alanındaki iş birliğimizden de büyük memnuniyet duyuyoruz. Son devirde Baykar firmasının İtalya’nın esaslı havacılık şirketi Piaggio Aerospace’i bünyesine katması, ayrıyeten İtalyan savunma sanayi şirketi Leonardo ile paydaşlık kurması bölgemiz için örnek teşkil etmektedir. Keza, Eurofighter temini konusunda kat edilen ilerleme ülkelerimiz açısından son derece önemlidir” dedi.

“TÜRKİYE OLARAK SİSTEMSİZ GÖÇLE KARARLI BİR BİÇİMDE GAYRET ETMEKTEYİZ”
Akdeniz’in Avrupa’nın güç güvenliği ve bağlantısallığı açısından anahtar bir pozisyonda olduğunu vurgulayan Fidan, “Bu alanlardaki iş birliğimizin geliştirilmesi hem ikili hem de bölgesel seviyede büyük yarar sağlayacaktır. Başka taraftan deniz yetki alanlarımızda öngörülen faaliyetlerin hâkim haklara saygılı biçimde, milletlerarası deniz hukukuna uygun biçimde ve faal eşgüdüm içinde yürütülmesi gerekmektedir. İtalya’nın bu konuya gösterdiği hassasiyetten büyük memnuniyet duyuyoruz. Bugün ayrıyeten Akdeniz’deki sistemsiz göç hareketliliğini de değerlendirdik. Türkiye olarak sistemsiz göçle kararlı bir biçimde çaba etmekteyiz. Çabalarımız sonucunda bilhassa Doğu Akdeniz göç güzergahındaki baskı epeyce azalmış durumda. Bu mevzuda da İtalya ile ortak çalışmalarımıza devam edeceğiz” sözlerini kullandı.
“AB’YE TAM ÜYELİK, STRATEJİK BİR GAYE OLMAYA DEVAM EDİYOR”
AB’ye tam üyeliğin Türkiye için stratejik bir maksat olmaya devam ettiğini tabir eden Fidan, “Bu süreçte AB’den beklentimiz dar siyasi hesaplarla ön yargılı bir tavır takınmaması ve Türkiye’ye AB üyelik sürecini canlandıracak adımlar içeren bir vizyon geliştirmesidir. İtalya’nın ülkemizin AB üyeliğine verdiği takviye stratejik ve uzun vadeli bir bakış açısının tezahürüdür. Bu anlayışın tüm AB üyeleri tarafından benimsenmesini bekliyoruz” dedi.
Fidan, “İtalya ile Avrupa savunmasının güçlendirilmesi konusunda da ortak bir vizyona sahibiz. Sürdürülebilir ve caydırıcı bir güvenlik mimarisinin lakin NATO’nun en büyük ikinci ordusuna sahip Türkiye’nin tam iştirakiyle mümkün olabileceği unutulmamalıdır” tabirlerini kullandı.

“SAVAŞIN SONA ERMESİ İÇİN HER TÜRLÜ ÇABAYI GÖSTERMEYE HAZIRIZ”
Tajani ile bölgesel ve memleketler arası sorunları de etraflı bir halde ele aldıklarını kaydeden Fidan, “Bu çerçevede Ukrayna’da adil ve kalıcı barışın tesisi tarafındaki ortak irademizi ve uğraşlarımızı değerlendirdik. Türkiye, taraflar ortasında direkt müzakere sürecine mesken sahipliği yaparak somut katkı sağladı. Bundan sonraki periyotta de kolaylaştırıcı rolümüzü sürdürmeye ve savaşın sona ermesi için her türlü çabayı göstermeye hazırız” sözlerini kullandı.
LİBYA KONUSUNDA ORTAK TUTUM
Bakan Fidan, “Bugün Afrika’daki şimdiki gelişmeleri de değerlendirdik. Afrika’da refah ve istikrarı desteklemek istiyoruz. Bu hedefle kıtadaki ülkelerin öncelik ve beklentileri ışığında ne cins çalışmalar yapabileceğimizi ele aldık. Libya’daki siyasi sürecin devam ettirilmesi ve alandaki aktörlerin diyaloğa teşvik edilmesi tarafındaki ortak tutumumuzu yineledik. Libya’nın birliği, toprak bütünlüğü, egemenliği, istikrarı ve güvenliğinin kalıcı formda sürdürülmesi değer arz ediyor. Türkiye ve İtalya olarak bu istikametteki çalışmalarımıza devam edeceğiz” diye konuştu.

“ULUSLARARASI TOPLUMU, İSRAİL KARŞISINDA GEREKEN TEDBİRLERİ ALMAYA DAVET EDİYORUZ”
Gazze’deki duruma ve İsrail’in Doha saldırısına da değinen Fidan, “Uluslararası toplumun gündemindeki esas sıkıntı, İsrail’in Gazze’de işlemekte olduğu soykırım ve bölgedeki izlediği yayılmacı siyasettir. İsrail, Doha’daki taarruzla bir ülkenin daha egemenliğini ihlal etmiştir. Bu alçak atak karşısında Katar’la tam dayanışma içinde olduğumuzu bir kere daha vurgulamak istiyorum. Katar, barışçıl bir dış siyaset izleyen, orta buluculuk faaliyetlerini muvaffakiyetle yürüten bir ülkedir. İsrail’in yayılmacı siyasetinin Katar’a kadar uzanması, Netanyahu’ya göz yuman çevrelerin artık uyanmasını sağlamalıdır. Milletlerarası toplumu, İsrail karşısında gereken tedbirleri almaya davet ediyoruz” dedi.
Çok sayıda Batı ülkesinin BM Genel Kurulu sırasında Filistin’i tanıma kararı almalarının memnuniyet verici olduğunu söyleyen Fidan, “Önümüzdeki günlerde BM Genel Şurası’nın yüksek seviyeli haftasına Sayın Cumhurbaşkanımız iştirak edeceklerdir. New York’ta düzenlenecek faaliyetlerde Filistin halkının acılarının dindirilmesi ve Filistin problemine kalıcı tahlil bulunması için gayret harcamayı sürdüreceğiz” halinde konuştu.
Basın toplantısında Libya Ulusal Ordusu (LNA) lideri Halife Hafter’in Türkiye’yi ziyaret etme ihtimaline ait bir soru üzerine Fidan, “Biliyorsunuz, Türkiye son yıllarda Batı ile geliştirdiği alaka düzeyini Doğu ile de yakaladı. Bu çerçevede Temsilciler Meclisi Lideri Sayın Akile Salih’in Ankara’ya ziyaretleri oldu. Hafter’in çeşitli vesilelerle Türkiye’de konuk olması, görüşmelerde bulunması, ağırlanması kelam konusu oldu. Şu anda bizim gündemimizde General Hafter’in Türkiye’ye bir ziyareti yok fakat olması da olağan bir husus olurdu” dedi.
“İSRAİL’İN BÖLGEDEKİ YAYILMACILIĞI VE TEHDİDİ GİDEREK BÜYÜYOR”
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in İsrail aleyhinde kimi yaptırım teklifleri sunacağını açıklamasının kâfi olup olmadığı ve memleketler arası toplumun yansısını nasıl değerlendirdiği tarafında bir soruya Fidan, bunların ortaya çıkardığı sonuçlar açısından yetersiz olduğunun görüldüğü biçiminde yanıt verdi. Fidan, “Bugün itibariyle Gazze’de sistematik açlıkla oluşturulan soykırım devam etmekte. İsrail’in bölgedeki yayılmacılığı ve tehdidi giderek büyümekte. Demek ki milletlerarası baskı gereğince değil, caydırıcı bir noktaya gelmemiş. Lakin geç de olsa milletlerarası kamuoyunda büyük bir uyanma görüyoruz. Memleketler arası sistemdeki uyanma ve iç çatışma daha farklı seyrederken milletlerarası kamuoyu bu noktada daha süratli aralık kat ediyor. İsrail’in yıllar içerisinde memleketler arası kamuoyunun gözü önünde oluşturduğu ilizyonun giderek kalkmakta olduğunu görüyoruz. Gerçek yüzünün, gerçek niyetlerinin ortaya çıktığını görüyoruz. İnsanlığın kutsal kabul ettiği bütün kuralların teker teker nasıl çiğnendiğini, nasıl aşındığını bunu yaparken de hiçbir umursamazlık içerisinde olduğunu bütün dünya görüyor. Dünya, bilhassa Batı toplumu kendi pahaları içerisinde bir çatışma içerisinde. İsrail’in işgal ettiği yerle kendi kıymetleri ortasındaki çatışma, daha büyük sonuçları ben getirecektir diye düşünüyorum. Lakin sonuçlar açısından baktığımız vakit milletlerarası toplumun, milletlerarası sistemin daha çok şey yapması gerekiyor. Bilhassa Avrupa Birliği’nin, başka ülkelerin, Birleşmiş Milletler’in daha ileri kararlar alarak İsrail’i durdurması gerekiyor. Yoksa büyük ölçüde aşılmış olan milletlerarası sistemin topyekun çöküşüyle karşı karşıya kalabiliriz” dedi.
“BARIŞ VE ATEŞKES GÖRÜŞMELERİNE KALDIĞI YERDEN DEVAM EDİLMELİ”
Polonya’daki hava alanı ihlaline ait yorumu sorulan Fidan, “Biliyorsunuz NATO’da daimi temsilciler nezdinde dördüncü maddeyi bahis alan bir inanılmaz toplantı yapıldı. Burada daimi temsilcilerimiz, NATO üyesi ülkelerin daimi temsilcileri mevzuyu enine uzunluğuna görüştüler” dedi.
Bu olayın bir tekrarının yaşanmaması temennisinde bulunan Fidan, “Ama şunu da söylemekten geçemeyeceğim. Bu savaşın başından itibaren biz savaşın yayılma riskinin olduğunu bir an evvel durması gerektiğini ısrarla ve defaatle vurguladık. Vurgulamakla kalmadık, bunun için çok çeşitli düzeylerde teşebbüslerde bulunduk. Barış görüşmelerine, ateşkes görüşmelerine, esir takasına konut sahipliği yaptık ve bunu da yapmaya devam edeceğiz. Bunu yaparken en büyük kaygımızı, tıpkı Gazze Savaşı’nın başında söz ettiğimiz üzere bu savaşın başında da söylemiştik. Türkiye bölgenin ehil bir ülkesi, sorumluluk sahibi bir ülkesi. Tehlikeleri görebiliyor. Mevcut bir tehlikenin öteki hangi cinsten tehlikeleri getirebileceğine ait kanaatlerimiz var ve maalesef her bir mevzuda da bu gerçekleşiyor. Üç buçuk yıl evvel başlayan bu savaşın en büyük risklerinden birinin yayılma riski olduğunu, bunun bir an evvel durması gerektiği konusundan altını çizmiştik. Bugün de tıpkı yerde duruyoruz. Barış görüşmelerine, ateşkes görüşmelerine kaldığı yerden devam edilmeli. Biz Türkiye ve İtalya olarak bu savaşın bir an evvel durması gerektiği konusunda ortak görüşümüz var. Pahalı meslektaşımla da bunu görüştük. Bu yalnızca bölge güvenliğini tehdit etmiyor, global güvenliğe de büyük bir tehdit. NATO üyesi ülkeler olarak biz üzerimize düşen vazifeleri, ödevleri yapmaktayız. Müzakerelerimizi, istişarelerimizi yapıyoruz. Lakin öteki taraftan bu savaşın durması için, Ukrayna ve Rusya ortasındaki savaşın bir an evvel durması için daha fazla uğraş ortaya konması gerektiği de aşikar. Bunun altını bir kere daha çizmek istiyorum” dedi.