HIV/AIDS, dünya genelinde ciddi bir halk sağlığı sorunu olmaya devam ediyor. 1988 yılından bu yana her yıl 1 Aralık’ta Dünya Sağlık Örgütü tarafından kutlanan “Dünya AIDS Günü”, farkındalık yaratmak ve hastalıkla mücadeleye dikkat çekmek amacıyla organize ediliyor. Dr. Dinççağ, bu hastalığın halen küresel anlamda önemli bir tehdit oluşturduğunu ve 40 milyonun üzerinde kişinin yaşamını yitirdiğini açıkladı. Bugün, yaklaşık 39 milyon kişinin ise HIV taşıyıcısı olduğunu belirtti.
Türkiye’de ise 1985’ten 2024’e kadar kayıtlara geçen HIV ve AIDS vakalarının sayısı giderek artıyor. 2 bin 438 AIDS vakası ve 45.835 HIV pozitif birey resmi olarak kayıtlarda bulunuyor. Dr. Dinççağ, Batı ülkelerinde görülen azalma eğilimine karşın, Türkiye’de bunun tam tersine bir artış yaşandığını vurguladı. Bunun başlıca nedenleri arasında hastalığın gizlenmesi, toplumsal baskı ve utanç duygusu bulunuyor. Bu durum ise hastalığın yayılımını hızlandırdığı gibi, tedavi sürecini de zorlaştırıyor.
HIV Tedavisinde Umut Var ve Erken Tanının Önemi
HIV, günümüzde erişilebilir tedavi ve önleyici yöntemlerle kontrol altına alınabilen bir hastalık. Ancak, erken tanı konması birçok hayatı kurtarabilir. Dr. Dinççağ, HIV testi yaptırmakla ilgili utanç veya korku duymamanın önemli olduğunu hatırlattı. Birçok hasta, rutin taramalar veya ameliyat öncesi kontroller sırasında tesadüfen tanı alabiliyor. Belirtiler gösteren veya risk altında olan kişilerin vakit kaybetmeden sağlık hizmetleriyle iletişime geçmesi ciddi sonuçlar doğurabilir.
Ateş, gece terlemesi, halsizlik, boğaz ağrısı, lenf bezlerinin şişmesi, ağız yaraları, zona, kurdeşen veya egzama gibi belirtilerin dikkate alınması gerektiğini anlatan Dinççağ, özellikle bağışıklık sistemi zayıf kişilerin dikkatli olması gerektiğine vurgu yaptı.
HIV Pozitif Bireylerin Devam Eden Mücadelesi
HIV pozitif bir bireyin, hastalığı AIDS’e dönüştürme ihtimali yaklaşık %5 civarındadır. Uzmanlar, toplumda tespit edilen HIV pozitif vaka sayısının resmi rakamların en az iki katı olabileceğini düşünüyor. Türkiye’de, 2024 yılının ilk 11 ayında 1.527 yeni HIV tanısı kondu, 40 kişi ise AIDS teşhisiyle tedavi altına alındı. Bu veriler, hastalığın yayılımını önlemek için daha ciddi ve kapsamlı önlemler alınması gerektiğine dikkat çekiyor.
Farkındalık ve Bilinçlendirme ile Mücadelede Güç Birliği
HIV/AIDS ile savaşta temel unsur eğitim ve toplumsal farkındalık. Dr. Dinççağ, medyada, eğitmenlerde ve halk sağlığı çalışanlarında büyük sorumluluklar olduğunu belirtiyor. “Virüs nasıl bulaşır, belirtileri neler, korunmanın yolları nelerdir? Bu soruların cevaplarını toplumun tüm kesimleri bilmeli. Bilinç arttıkça, hastalığın yayılımı da azalır” diye ekledi.
