Yüksek vaka ve ölüm oranlarıyla dikkat çeken Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hastalığına karşı verilen mücadelede yeni bir aşama kaydedildi. Erciyes Üniversitesi’nin Aşı Araştırma ve Geliştirme Merkezi (ERAGEM), 2015 yılından beri süregelen çalışmalarını sürdürüyor ve önemli adımlar atıyor.
Sağlık Bakanlığı’nın destekleriyle gerçekleştirilen bu projeler, Kovid-19 pandemisi nedeniyle kısa süreliğine askıya alınmış olsa da, 2023 itibarıyla tekrar hız kazanmış durumda. Laboratuvar ortamında yürütülen yoğun çalışmalar sonucunda, aşının hayvanlar üzerinde denenmesi başarıyla tamamlandı.
“En geç 4-5 yılda piyasaya çıkabilir” ifadeleriyle dikkat çeken ERAGEM Müdürü Prof. Dr. Aykut Özdarendeli, klinik öncesi aşamaları başarıyla tamamladıklarını ve yakın zamanda Faz-1 insan deneylerine başlamayı planladıklarını belirtti. 2023 yılında elde edilen verilerin oldukça umut verici olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Özdarendeli, şunları söyledi:
- “Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar sorunsuz tamamlandı. Her şey yolunda giderse, 2026 yılına kadar gönüllüler üzerinde gerçekleştirilecek Faz-1 çalışmaları başlatacağız.
- Bu fazlar genellikle 1-1,5 yıl sürüyor. Planlarımız doğrultusunda ilerlersek, aşının en geç 4-5 yıl içinde piyasaya çıkmasını öngörüyoruz.”
Türkiye, KKKA hastalığında en fazla vaka görülen ülkelerden biri olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Özdarendeli, ülkenin 2002’den beri bu hastalıkla mücadele ettiğini ve bu durumu ciddi bir halk sağlığı sorunu olarak değerlendirdiklerini dile getirdi. Ayrıca, yerli ve milli imkanlarla geliştirilen bu aşının kısa sürede hem Türkiye’ye hem de küresel sağlık ortamına kazandırılmasını amaçladıklarını belirtti.
Aşı geliştirme süreci, öncelikli olarak sınırlı sayıda gönüllü ile gerçekleştirilecek Faz-1 denemelerinin ardından, geniş katılımlı Faz-2 ve çok merkezli Faz-3 aşamalarını kapsayacak. Bu süreçler, aşının güvenliği ve etkinliği açısından kritik adımlar olarak planlanıyor.
