Nöbetçi Eczaneler
Gine-Bissau’da son gelişmeler toplumda büyük şaşkınlık ve endişe yaratmaya devam ediyor. Askeri güçler, devlet televizyonunda okunan bildiriyle yönetime doğrudan müdahale ettiklerini duyurdular. Bu hareket, tartışmalı başkanlık seçimlerinin sonuçları açıklanmadan bir gün önce gerçekleşti ve ülkedeki siyasi istikrarı derinden sarsmış durumda.
Ordu sözcüsü Diniz N’Tchama, yaptığı açıklamada, “Devlet Başkanı Umaro Sissoco Embalo’nun görevden alındığını, seçim sürecinin askıya alındığını ve ülke sınırlarının kapatıldığını” belirtti. Ayrıca, sokağa çıkma yasağının ilan edildiğine de vurgu yaptı. Bu gelişmelerin hemen ardından Devlet Başkanı Embalo, kısa bir telefon görüşmesiyle France 24’e, “Görevden alındım” diyerek durumu netleştirdi. Askeri grup, yönetimin devralınması amacıyla “Düzeni Yeniden Tesis Etme Yüksek Askeri Komutanlığı” adıyla bir yapı kurduğunu açıkladı ve ulusal istikrarı yeniden sağlamak adına bu adımı attıklarını savundu. Yönetime el koyan subaylar, bu hamlelerin “ülkenin birlik ve bütünlüğünü korumak” amacı taşıdığını belirtti.
Resmi makamlar, Başkan Embalo’nun gözaltına alınıp alınmadığı konusunda henüz herhangi bir açıklama yapmazken, Reuters’e konuşan iki güvenlik kaynağı, Embalo’nun Genelkurmay Başkanlığı binasında tutulduğunu aktardı. Bu gelişmeler, ülkedeki ana siyasi aktörlerin durumu hakkında yeni soruları gündeme getirdi.
Siyasi Liderlere Yönelik Endişeler ve Tepkiler
Başkanlık seçimlerini kazandığını iddia eden eski başbakan Fernando Dias, yayınlanan video mesajında, askerlerin kendisine karşı harekete geçtiğini belirtti. Dias, “Güvenli bir yerde” olduğunu ve silahlı güçlerin kendisini gözaltına almaya çalıştığını sözlerine ekledi. Ayrıca, eski başbakan Simoes Pereira’nın yakın zamanda gözaltına alındığını da vurguladı. Dias, “Bu, sahte bir darbe girişimidir ve demokratik seçimlere saygı gösterilmelidir” diyerek duruma dikkat çekti.
Gelişmeler sonrası bölge ve uluslararası örgütler de endişelerini dile getirerek, Batı Afrika Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) ve Afrika Birliği, “derin endişe” ifadeleriyle duruma tepki gösterdi. Her iki örgüt de, seçimleri yöneten yetkililerin serbest bırakılması çağrısında bulundu. Yüzlerce kişi ve güvenlik gücü, başkent Bissau’da çeşitli noktalarda yoğun çatışmalar ve silah sesleri duyuldu. Çatışmalar sırasında panik yaşayan halk, özellikle seçim komisyonu binası ve önemli devlet binalarının yakınında toplandı.
ABD’nin Bissau Büyükelçiliği, alarma geçti ve kent genelinde askeri kontrol noktaları kurulduğu, polis ve askerlerin biber gazı kullanımıyla müdahalelerde bulunduğu uyarısını yaptı. Bu durum, ülkedeki genel güvensizlik ortamını gözler önüne seriyor.
Güvenlik ve Siyasi İstikrarsızlık Analizi
Gine-Bissau, yaklaşık 2 milyonluk nüfusu ve istikrarsız siyasi geçmişiyle sıkça gündeme geliyor. Ülke, Latin Amerika’dan Avrupa’ya uzanan kokain kaçakçılığı için önemli bir geçiş noktası olarak biliniyor. Askeri kuvvetlerin tüm güç yapıları üzerine kontrol kurup kurmadığı henüz netlik kazanmadı. Bu durum, bölgedeki istikrar açısından ciddi bir endişeye neden oluyor.
Portekiz hükümeti de, seçimlerin resmi sonuçlarının açıklanması ve anayasal sürece dönülmesi çağrısında bulundu. Açıklamada, “şiddetten uzak durulması” ve “kurumsal ve demokratik değerlerin korunması” vurgulandı. Tüm tarafların diyalog ve anayasal yollarla krizleri çözmeye çağrıldığı belirtiliyor.