Sahip oldukları binaları mesken (konut) olarak kiraya verenlerin, bir takvim yılı içinde elde ettikleri kira gelirlerine uygulanan istisna, başlangıçta sosyal güvenlik kurumlarından emekli, maluliyet, dul ve yetim aylığı alan kişilerle sınırlandırılmıştı. Bu, ilgili grupların dışında kalan mükelleflerin istisna haklarının kaldırılmasıyla sonuçlanıyordu ve kamuoyunda çeşitli tartışmalara neden olmuştu.
Görüşmeler sırasında önerge teklif edildi ve konu yeniden değerlendirilmek üzere mevzuattan çıkarıldı. Böylece, konut kira istisnasında yapılan değişiklikten vazgeçilmiş ve yaklaşık 500 bin ev sahibinin bu istisna kapsamı dışında kalmasıyla birlikte, daha fazla vergi ödemeleri sağlandı. Bu adımla birlikte, kira gelirleri üzerinden alınan vergi yükü hafifletildi.
Belediyelerin ve Emlak Vergisi Düzenlemeleri
Öte yandan, tekliften, genel aydınlatma giderlerinin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bütçesine ve belediyeler ile il özel idarelerinin genel bütçe vergi gelirleri payından karşılanmasına ilişkin hüküm de çıkarıldı. Bu düzenleme, belediyelerin giderlerinde artışa neden olabileceğinden kabul edilmedi. Ayrıca, Emlak Vergisi Yasası’nda yapılan değişiklikle, bina ve arsa vergi değerlerinin takip eden yıllarda yeniden değerleme oranında artırılması kararlaştırıldı. Böylece, emlak vergi değerleri, takdir yılını takip eden üç yılda, önceki uygulamadaki yarım oran yerine, tamamen yeniden değerleme oranında yükseltildi.
2 Kat Sınırı Uygulaması ve Değeri Artırma
Başka bir düzenleme ile, 2025 yılında takdir edilen arsa ve arazi metrekare birim değerlerinin dikkate alınarak hesaplanan 2026 yılı vergi değerleri, 2025 yılındaki vergi değerlerinin en fazla iki katı kadar olabileceği belirtildi. Bu, vergi değerlerinin aşırı artışını engellemek amacıyla getirildi. Özellikle, mükelleflerin mülkiyetinde değişiklik veya ifraz durumlarında da aynı ilkelerin uygulanacağı belirtildi. 2027, 2028 ve 2029 yıllarında da aynı usul ve esaslar üzerinden vergi hesaplamalarının devam etmesi öngörülüyor. Buna göre, uygulamada kullanılacak vergi, harç ve diğer mali yükümlülükler belirlenirken, yeni düzenlemeyle hesaplanan değerler esas alınacak ve Bakanlık bu kurallara ilişkin usul ve esasları belirleme yetkisini taşıyacak.
Değişikliğin Dayanak ve Gerekçeleri
Önergenin gerekçesinde, 2026 yılı için hesaplanacak verginin, 2025 yılı vergi değerlerinin iki katını aşmaması sağlanarak, belediyelerin emlak vergi gelirlerindeki kayıpların giderildiği ve toplumda adaletli bir uygulama hedeflendiği açıklandı. Ayrıca, yapıların takdir edilerek vergi değerlerinin belirlenmesinde, dönemler arasında tutarlı ve adil bir sistem oluşturulmasının amaçlandığı vurgulanıyor. Muhalefetin de desteğiyle kabul edilen bu düzenleme, uzun vadede emlak ve arazi vergilerinin değer artışlarına karşı daha dengeli bir sistem öngörmekte.
