Milliyet.com.tr/ÖZEL Temmuz ayı sonrası TCMB’nin faiz indirimine başlamasıyla birlikte bilhassa bankalarda taşıt, muhtaçlık, tüketici ve konut kredilerinde de faiz oranları düşüşe geçti. Eylül ayında konut kredilerinde oranlar %2.69 düzeyine kadar inerken, taşıt kredilerinde %2.90 düzeylerini görüldü. Gereksinim kredilerinde faizler de %3.00 civarında şekilleniyor.
Bir orta %53 düzeylerine kadar yükselen mevduat faizleri ise %49.00 düzeylerine indi. Bankalarda yüklü oranlar %43-49 düzeylerinde değişkenlik gösterirken, Merkez Bankası’nın son kararının akabinde kredi ve mevduat faizlerinde düşüşün devam edip etmeyeceği merak ediliyor.
‘FAİZ ENFLASYON SİYASETİYLE UYUMLU’
Peki faiz indirimi kredi ve mevduat faizlerini nasıl tesirler? Yıl sonu için kredi faizlerinde öngörülen oran ne? Hususla ilgili merak edilenleri milliyet.com.tr’ye kıymetlendiren BLG Finansal Danışmanlık Kurucu Ortağı Belgin Maviş şu sözleri kullandı: “TCMB kararı için beklentiler 200 baz puandı, benim şahsi beklentim ise 300 baz puandı. Tam ortası olan 250 baz puanlık indirimle %40.50 düzeyine çekildi.
Son gelen enflasyon sayısına baktığımızda yıllık %32.95, siyaset faizimiz %40.50 düzeyinde. Hasebiyle ortadaki bandı koruyor. Asıl burada kıymetli olan Merkez Bankası’nın faiz koridoru tarafındaki yapmış olduğu indirimler düzeyiydi. Bu da epeyce değerliydi. Merkez Bankası’nın enflasyon siyasetiyle uyumlu, büyümeye yanlışsız yönelen bir siyasete geçtiğini görüyoruz.
GÖZLER KREDİ FAİZLERİNDE! DÜŞÜŞ OLUR MU?
TCMB kararının kredi faizleri üzerinde tesirli olması gerekir. Mevcutta baktığımızda kredi faizleri tarafında %3’ler düzeyinde bir yapılandırma süreci görüyoruz. Yeni kredi verilmiyor vade 48 aya yükseltildi ve yapılandırmadaki kullanılan kriterlere bir düzenleme getirilmişti. Lakin yeni kredi verme noktasında şu anda Merkez Bankası’nın faiz indirimi adımı sonrasında BDDK’nın da adım atması lazım. Yeni kredilerin açılmasına imkan tanınması gerekiyor.
KARAR SONRASI MEVDUAT FAİZLERİNDE NE KADAR DÜŞÜŞ OLUR?
Mevduat faizlerinde çok yüksek bir devri geride bıraktık. Bu Türk lirasının pahalanması ve Türk lirasının carry trade fırsatı vermesiyle yabancının mevduat tarafında portföylerde yerini almasını sağladı. Tabi ki yüksek faiz ortamı enflasyonu baskılama süreci açısından baktığımızda mevduat faizi tarafındaki yükseklik sürdürülebilir değildi.
Nitekim KKM’nin tarihe karışması sonrasında mevduat faizi tarafında bir geri çekilme hareketini izledik. Piyasada şu anda en yüksek faiz %49 lakin bunu çok az banka veriyor. Bant aralığı olarak bakacak olursak %43 ile %46 bandında bir faiz veriliyor. 250 baz puanlık indirim sonrasında mevduat tarafındaki faiz oranı biraz daha düşecektir.
Burada değerli olan mevduat tarafındaki faizin tüketici tarafındaki hareketliliği sağlaması için yatırımlar tarafındaki hareketliliği sağlaması için enflasyonla uyumlu olarak %40’ın altına çekilmesi gerekiyor. Bu biraz daha vakit alacaktır. Bir sonraki faiz indirimine kadar olan süreç içerisinde biz mevduat tarafında ortalamalarda %42-44 bandına yanlışsız geri çekilmeyi görebiliriz.
KREDİ VE MEVDUAT FAİZLERİ İÇİN YIL SONU TAHMİNİ!
Yıl sonu için OVP’de de baktığımızda enflasyonda şayet biz %30’un altında sayı bekliyorsak mevduat faizi tarafında da %40’ın altında bir faiz oranıyla yılı tamamlamamız gerekiyor. Benim buradaki beklentim de %38-40 bandında kredi bir mevduat faizi olabilme ihtimalidir.
Krediler tarafına bakacak olursak BDDK’nın yine yapılandırmalarla ilgili bir prosedür değişikliği olmuştu. Bununla birlikte yeni kredi alabilme kapılarının açılabilmesi için de ülkenin büyüme maksatları ile uyumlu olması açısından Türkiye KOBİ’ler ve konut dalı ile büyüyen bir iktisada sahip. Hasebiyle konut kredi faizlerinde kademeli olarak öncelikle %2.60 düzeyinin altına gelmesi gerekiyor. Taşıt kredilerinde otomotiv bölümünün hareketlenmesi için buradaki kredilerin hem vadesinin hem de kredi faiz oranlarının kademeli olarak %2.60 düzeyine hakikat gerilemesi gerekiyor.
İhtiyaç kredileri tarafında ise yeni kredi verme noktası kapalı olmakla birlikte yapılandırma süreçlerinde bir değişim olmuştu. Yeni tüketici kredileri tarafında musluğun açılması ve oranların tekrar kabul edilebilir düzeylerde olması açısından baktığımızda %2.65 düzeyine kadar bir geri çekilme hareketi olması gerekiyor ki istenen canlılık olabilsin. Bu yıl sonuna kadar olabilecek iddiası öngörülerdir. Majör bir bozulma olmadığı taktirde bu düzeyleri görebiliriz.”