Nöbetçi Eczaneler
Küresel borçlar, yılın üçüncü çeyreğinde yaklaşık 346 trilyon dolar seviyesine ulaştı. Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) tarafından yayımlanan “Küresel Borç Monitörü” raporu, bu artışın önemli göstergelerine ışık tutuyor. Rapor, toplam küresel borçların yılın ilk üç çeyreğinde 26,4 trilyon dolardan fazla bir büyüme kaydettiğini ortaya koyuyor. Geçen yılın aynı dönemindeki 327,5 trilyon dolar seviyesinden, üçüncü çeyrek sonunda yeni bir rekora imza attı. Ayrıca, borcun küresel Gayri Safi Yurt İçi Hasılası’na oranı %310 olarak hesaplandı.
Özellikle, ABD ve Çin başta olmak üzere gelişmiş ve gelişmekte olan piyasalarda borç artışları hız kazandı. Kamu borçlarının yükselişiyle birlikte, borçlar hem büyüklük hem de oran açısından yeni seviyelere ulaştı. Bu artışta merkez bankalarının uyguladığı politikalar ve ekonomik dinamikler önemli rol oynuyor. Avrupa ülkeleri arasında Fransa, Almanya ve İngiltere de dikkat çekici borç yükselişi kaydetti. Gelişmiş ekonomiler toplamında ise borç stokunun 230,6 trilyon dolara, gelişmekte olan ülkelerde ise 115,1 trilyon dolara ulaştığı görüldü. Çin’in ardından, Brezilya, Rusya, Güney Kore, Polonya ve Meksika gibi ülkelerde de kayda değer borç artışları yaşandı.
Kamu Borçlarındaki Artış Hız Kesmiyor
Küresel borçların bileşenlerine bakıldığında, sektörel dağılımlarda önemli değişiklikler görülüyor. Hanehalkı borçları bu dönemde 64 trilyon dolar seviyesine yükselirken, finansal olmayan şirketlerin borcu 99,3 trilyon dolar olarak kayda geçti. Kamu borçları ise 105,8 trilyon dolar ile büyümeye devam ediyor. Ayrıca, finansal sektörün borç stoku 76,6 trilyon dolar seviyesinde bulunuyor. GSYH’ye oranlar incelendiğinde ise, hanehalkı borçlarının %57,3, finansal olmayan şirket borçlarının %88,5, finansal sektör borçlarının <%69,3 ve kamu borçlarının %95,4 olarak gerçekleştiği görüldü. Buna göre, kamu borçları özellikle artış eğilimini sürdürüyor ve bu gelişmede ABD ve Çin öncü rol oynuyor. Bu iki ülkeyi, Fransa, İtalya ve Brezilya takip ediyor.
Türkiye’de Borç Dengesinde Değişim
Türkiye’de ise, GSYH’ye oranla borç seviyeleri yılın üçüncü çeyreğinde önemli değişiklikler gösterdi. Geçen yılın aynı dönemine kıyasla, hanehalkı borçlarının oranı %9,8’den %10’a yükseldi. Finansal olmayan şirketlerin borcunda ise hafif bir azalma yaşandı ve oran %39,2’den %38,5 seviyesine geriledi. Finansal sektör borçlarındaki oran ise yaklaşık aynı kaldı; %17,6’dan %17,5’e düştü. Kamu borçlarının oranı ise yaklaşık yatay seyrederek, %27,7 civarında sabitlendi ve herhangi bir büyük değişiklik yaşanmadı.