Nöbetçi Eczaneler
Fransa’da Ulusal Meclis’te güvenoyu alamayan hükümet düştü. Artık Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ikinci devrinin beşinci başbakanını atamak zorunda.
Macron’un maksadı, kemer sıkma bütçesini onaylamak ve Marine Le Pen’in çok sağını daha da güçlendirebilecek yeni bir erken seçimden kaçınmak.
Bütçe tartışmalarının yol açtığı kriz sonrası Başbakan François Bayrou, geçtiğimiz ay beklenmedik biçimde erken seçim daveti yapmıştı. Bayrou, Fransa’nın süratle artan borcunu çözmek için maliyet kesinti tedbirlerini kabul ettirmek gayesiyle milletvekillerini zorlamak istiyordu. Fakat teşebbüsü başarısız oldu.
MACRON’UN ÖNÜNDE HANGİ SEÇENEKLER VAR?
Fransa’daki siyasi krizin en süratli tahlili, Macron’un yeni bir başbakan ataması ve yeni bir kabine belirlemesi olarak gösteriliyor. Macron’un da büyük olasılıkla bunu yapması bekleniyor. Ofisinden yapılan açıklamada, önümüzdeki birkaç gün içinde Macron’un başbakan olarak bir isim belirleyeceği duyuruldu. Lakin bu kriz ortamı yönetim edebilecek bir başbakan bulmanın sıkıntı olduğu tartışılıyor.
Macron’un önündeki zorluk yalnızca bir sonraki başbakanın ismi değil, birebir vakitte çoğunluksuz bir parlamento karşısında uygulayacağı strateji. Misyon mühleti 2027’de sona erecek olan Macron’un siyasi mesleği, hükümette daima yaşanan çalkantılarla önemli ziyan gördü. Uzlaşı yerine kararnameleri tercih eden bir başkan izlenimi verdiği belirtilyor.
Fransızlar, Başbakan Bayrou hükümetinin gidişini kutluyor. ÖN PLANA ÇIKAN İSİMLER
Şimdiye kadar Macron, yasal emeklilik yaşını yükseltmek üzere kritik ıslahatlarını koruyacak merkez sağ siyasetçileri tercih etti. Savunma Bakanı Sebastien Lecorny, Julien Denormandy ve Catherine Vautrin üzere isimler bu noktada ön plana çıkıyor. Bunlar Macron’un yakın müttefikleri, lakin çok “bağlılık” muhalefetle müzakerelerde mahzur teşkil edebilir.
SOL KANADA YÖNELEBİLİR
Diğer yandan Macron’un sol eğilimli isimlere de yönelebileceği tartışılıyor. Sosyalistlerle uygun bağları olan ve bütçe konusunda uzlaşmaya varılması gerektiğini söyleyen ekonomi bakanı Eric Lombard’a odaklandığı öne sürülüyor. Sosyalist önder Olivier Faure ise yeni bir servet vergisi ve emeklilik yaşı artışının kaldırılmasını içeren bir gündemi yürürlüğe koyması şartıyla misyonu devralmaya hazır olduğunu söyledi.
Muhafazakar kanattan Xavier Bertrand ise mümkün bir seçenek olarak bedellendiriliyor, fakat bunun, çok sağcı Le Pen’in yansısını çekebileceği belirtiliyor.
Başbakan Bayrou, güvenoyu oylamasında 364 ret, 194 evet oyu aldı. YENİDEN SEÇİM OLACAK MI?
Bazı siyasi partiler, Bayrou’nun yerine öbür birini atamanın kâfi olmayacağını söylüyor. Bunun yerine, Macron’dan mümkün olan en kısa sürede parlamento seçimleri yapmasını ve böylelikle işleyen bir çoğunluk elde etmeyi umuyorlar.
Macron şimdilik yeni bir seçim olacağı mümkünlüğünü reddetti. Erken seçimlerde koltuk kaybedeceği kestirim edilen merkez koalisyonu, sandığa geri dönmek istemiyor. Lakin çok sağcı Ulusal Birlik Partisi ve çok solcu Fransa Direniş Partisi’nin bunu heyecanla beklediği bildiriliyor.
ANKETLER NE DİYOR?
IFOP anket enstitüsünün yakın vakitte yaptığı bir araştırmaya göre, Ulusal Birlik Partisi ve müttefikleri erken seçimlerin birinci çeşidinde oyların yaklaşık yüzde 32 ile 33’ünü alırken, sol partiler yüzde 25 ila 26, merkez koalisyonu yüzde 15 ve ana akım muhafazakar parti yüzde 13 oy alacak.
Ancak Fransa’nın iki turlu seçim sisteminde kesin sandalye sonuçlarını kestirim etmek güç ve yeni seçimlerin bu çıkmazı aşıp aşmayacağı belirsizliğini koruyor.
BURAYA NASIL GELİNDİ?
Bayrou, vergi artışları ve harcama kesintileri içeren 44 milyar euro’luk mali ahenk planı için güvenoyu talep ederek siyasi kozunu oynamayı seçti.
Üstelik bunu, açığı bu yılki yüzde 5,4’ten 2026’da gayrisafi yurt içi hasılanın yüzde 4,6’sına düşürmeyi hedefleyen yeni bir tahlil öneren Sosyalistlerle bir muahedeye varma niyeti olmadan yaptı.
Sonucunda, 364 milletvekilinin ret oyu vermesine karşılık, yalnızca 194 milletvekilinin lehte oy kullanması, hükümetin düşmesine yol açtı.