Geçen hafta açıkladığı 20 maddelik Filistin-İsrail barış planını hem İsrail hem de Hamas memnuniyetle karşıladı. Başkan Donald Trump bu tarihi gelişmeyi sosyal medya hesabı üzerinden duyurarak, “Tüm rehinelerin çok yakında serbest bırakılması ve İsrail askerlerinin belirlenen hatlara çekilmesi beklenmektedir” ifadelerini kullandı.
İsrail hükümeti ise planın ilk aşamasını onaylayarak, bu doğrultuda hareket etmeye başladı. Kabinenin onayının ardından ülkede ateşkes uygulaması yürürlüğe girdi ve İsrail ordusu kısmen geri çekilmeye başladı. İsrail basını, bu adımlar doğrultusunda Gazze Şeridi’nde sınır hatlarının çizildiğini ve çekilmeye başlandığını aktardı.
Planın Birinci Aşaması ve Gelişmeler
İngiliz uluslararası yayın kuruluşu BBC’ye göre, İsrail ordusu Gazze’nin yaklaşık %53’lük bölümünü kontrol altında tutan çizgili hatta geri çekilmeye başladı. Beyaz Saray’ın geçen hafta paylaştığı haritaya göre, bu adım planın üç aşamalı geri çekilme sürecinin ilk aşamasını temsil ediyor.
Geri çekilmenin ardından, 72 saatlik bir zaman dilimi başlayacak ve bu süre zarfında Hamas’a bağlı 20 canlı rehine serbest bırakılacak. Ayrıca, henüz taziyeleri alınmamış 28 kişinin cenazeleri de zaman içinde iade edilecek. Bunların yanında, İsrail hükümeti, yaklaşık 250 ömür boyu hapis cezası almış Filistinli mahkumu ile Gazze’de tutuklu yaklaşık 1700 kişiyi serbest bırakmayı planlıyor. Hamas’ın sunduğu listede çok sayıda önemli isim yer alıyor.
Trump planına göre, her bir İsrailli rehin karşılığında Gazze’den 15 cenaze teslim edilecek. Bu formül, iki taraf arasında yeni bir müzakere ve yatıştırıcı ortamın kapılarını aralıyor.
İnsani Yardımlar ve Gözlem Mekanizması
Gazze bölgesine günlük giriş yapacak yüzlerce yardım tırının sayısı arttırılarak, günde 600 olacak şekilde ayarlandı. İlk etapta, 400 TIR ile yardım ulaştırılması planlanırken, zamanla bu rakamın artması hedefleniyor. Bu yardım akışının sürdürülmesi ve artırılması amacıyla, ABD gözetiminde yaklaşık 200 kişilik çok uluslu bir güç bölgede görev yapacak. Bu kuvvet içinde Mısır, Katar, Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri temsilcileri yer alacak.
Özellikle dikkat çeken nokta, ABD askerlerinin bölgeye konuşlanmayacağıdır. Bu önlem, bölgedeki gerginliğin tırmandırılmasının önüne geçmek ve taraflar arasındaki güveni artırmak için alındı.