Nöbetçi Eczaneler
Enkaz altında yatan bir adamı kurtaran kahraman, bu defa bir arama-kurtarma takımı değil, sırtında minyatür bir çanta taşıyan eğitimli bir sıçan oldu.
Tanzanya merkezli sivil toplum kuruluşu APOPO, Afrika dev keseli sıçanlarını hem arama-kurtarma hem de sıhhat alanında hayata kazandırıyor.
ENKAZDA, MAYIN TARLASINDA, LABORATUVARDA
Sıçanlar, enkaz altında hayatta kalanları tespit edebildiği üzere kara mayınlarını da işaretliyor.
APOPO’nun datalarına nazaran 2014’ten bu yana Angola ve Kamboçya üzere ülkelerde 50 binden fazla mayın temizlendi.
Laboratuvarlarda ise asıl büyük katkı tüberküloz alanında. Eğitimli sıçanlar, hastalıklı örnekleri saniyeler içinde koklayarak tespit edebiliyor.
Başarılı bir arama-kurtarma eğitim vazifesinden sonra, sıçan sarsıntı enkazında ödüllendiriliyor. TÜBERKÜLOZDA BİNLERCE YANLIŞ TEŞHİSİ DÜZETTİLER
DSÖ datalarına nazaran 2023’te 1,25 milyon kişi tüberküloz nedeniyle öldü, olay sayısı 8,2 milyona ulaştı. APOPO sıçanları ise 20 dakikada 100 örnek tarayabiliyor.
Programın başlangıcından bu yana 30 binden fazla yanlış “negatif” teşhis düzeltilerek hastalara yine tedavi imkanı sağlandı.
EĞİTİM MALİYETLERİ YÜKSEK
Bir sıçanın eğitimi yaklaşık 6 bin euroya mal oluyor. Eğitilen hayvanlar ortalama 10 yıl yaşayarak uzun mühlet misyon yapabiliyor.
Başarılarına karşın APOPO’nun usulü DSÖ tarafından birincil teşhis aracı olarak kabul edilmiyor.
Bu nedenle sıçanların bulduğu olaylar mikroskopla doğrulanmak zorunda ve APOPO milletlerarası fonlara ulaşmakta zorlanıyor. Yetkililer, “Onay alamasak da bu sıçanlar binlerce hayat kurtardı” sözlerini kullanıyor.