Nöbetçi Eczaneler
Sussex Üniversitesi’nde gerçekleştirilen yeni çalışmalar, insanların stresli durumlar yaşarken yüzlerindeki kan akışındaki değişimleri gözler önüne seriyor. Termal görüntüleme teknolojisi kullanılarak, stres sırasında yüz bölgelerinde görülen “burun ısı düşüşü” fenomeni gün yüzüne çıktı. Bu araştırma sayesinde, stres ve kaygı gibi duyguların biyolojik bazları hakkında yeni bilgiler ediniliyor.
Araştırma ekibi, katılımcılar üzerinde çeşitli stres testleri uyguladı. Katılımcılardan, kulaklıkla yüksek sesli beyaz gürültü dinlemeleri ve ardından hayallerindeki işe dair 5 dakikalık bir konuşma yapmaları istendi. Bu süreçte, katılımcıların performansını sessizce izleyen bir panel ve termal kameralar sayesinde yüzlerindeki kan akışındaki değişimler sabitlendi. Sonuçlar, tüm gönüllülerin burun sıcaklıklarının 3 ila 6 derece arasında düştüğünü gösterdi. Bu bulgular, stres yükseldiğinde vücudumuzda yüzeysel olarak fark edilen biyolojik tepkileri ortaya koyuyor.
Gelişmiş evrimsel yapımız, stres durumlarında nasıl tepki verdiğimizin temel belirleyicilerinden biri olarak görünüyor. Beynimiz ve genel vücut yapımız, dış çevreden gelen uyarıcılara karşı daha tetikte olmak ve adapte olmak amacıyla evrimleşmiştir. Görsel uyaranlara yoğunlaşmamızın sonucu olarak, yüzümüzün diğer bölgelerinde kan akışının azalması ve burun çevresinde vazokonstriksiyon gerçekleşir. Bu durum, burnun ucunda belirgin bir sıcaklık düşüşüne neden olur. Bu biyolojik değişiklik, özellikle stresle ilişkili duyguların zamanla tespiti açısından önem kazanmaktadır.
Uzmanlar, burundaki sıcaklık kaybının “invazif olmayan, hızlı ve biyolojik bir stres göstergesi” olduğunu belirtiyor. Profesör Gillian Forrester, kısa süre önce Londra’da düzenlenen New Scientist Live etkinliğinde bu sıcaklık düşüşünü kamuoyuna gösterdi. BBC’ye yaptığı açıklamada, bu biyolojik tepkilerin primat türlerinde de görüldüğünü ve insanların yanı sıra maymunlar gibi diğer primatlarda da stres seviyelerini ölçmekte kullanılabileceğini vurguladı. Marianne Paisley ise, “İnsanlar duygularını açıkça ifade etmekte zorlanabilir, beden dillerine ve biyolojik işaretlere bu noktada dikkat etmek önemli” açıklamasını yaptı. Son yüzyıldır primatları gözlemleyerek, ruh sağlığı ve duygusal durumların biyolojik temelleri üzerine çalışmalar yapıyoruz. Bu yeni bilgiler, primatların duygusal durumlarının daha iyi anlaşılmasını sağlayabilir ve insanlara da yardım potansiyeli taşıyabilir.