Türk Büyük Millet Meclisi’nde gerçekleştirilen Adalet Komisyonu oturumunda, 31 Temmuz 2023 tarihinde ve öncesinde işlenen suçlara ilişkin çeşitli düzenlemeler onaylandı. Bu düzenlemeler kapsamında, hükümlülerin kapalı cezaevinden açık cezaevine veya denetimli serbestliğe erken çıkış imkanları üç yıl öncesine çekildi. Ayrıca, ilk 15 maddeden oluşan ve kamuoyuna 11. Yargı Paketi olarak bilinen kanun teklifi büyük bir çoğunlukla kabul edildi.
Özellikle, bu düzenlemenin yanında adı sıkça geçen, İcra ve İflas Kanunu’nda yapılan değişiklikler, farklı alacak ve ihalelerde yeni hükümler getiriyor. Mahkemelerin, teminat veya harç eksikliği nedeniyle ihalenin feshi taleplerini dosya üzerinden ve kesin bir biçimde reddetmesi söz konusu olacak. Ayrıca, iyileştirilmiş düzenlemeye göre, en son iptal kararlarının yürürlüğe girmesiyle birlikte, bağışlamalar ve ivazsız tasarruflar konusunda yeni kurallar getirilmiş durumda. Kanun kapsamında, yakın hısımlık ve evlilik ilişkilerinde yapılan bağışlar ve sözleşmelerin gerçek değerlerine uygunluk ispat edilmedikçe, bunlar bağışlama sayılacak.
Avukatlara Verilen Disiplin Cezalarında Yenilikler
Kanun teklifi ile Avukatlık Kanunu’nda önemli düzenlemeler yapılıyor. Buna göre, meslek içi suç ve disiplin ihlalleri ile ilgili soruşturma ve kararlar hızlı bir şekilde barolar ve Türkiye Barolar Birliği’ne bildirilecek. Avukatların mesleki faaliyetleri sırasında işledikleri suçlar veya etik ihlaller, ağırlaştırıcı nedenler ve yaptırımlar detaylandırılarak, disiplin cezaları teşkil eden davranışlar belirleniyor. Ayrıca, disiplin cezalarına ilişkin zaman aşım süreleri ve tekrar suç işlemiş avukatlar için uygulanacak yaptırlar açıkça düzenleniyor. Meslekten çıkarma dışında verilen disiplin kararları, belirli süre sonunda sicilden silinebilecek ve bu düzenlemeler, disiplin soruşturmalarının etkinliğini arttırmayı amaçlıyor.
Kamu İhale Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler
Yine, Kamu İhale Kanunu’nda da önemli değişiklikler öne çıkıyor. Bu düzenleme ile, ihale başvurularında yapılan şikayetlere ilişkin bedeller, belirli bir oran ve haklılık derecesine göre iade edilecek. İtiraz edilen kararların kesinleşmesinden sonra, iade süreçleri hızlandırılacak ve bu bedel faizsiz geri ödemeyle yapılacak. Ayrıca, olası iptal ve düzeltici işlemler sonucunda, fesih veya doğal afetler nedeniyle ihalenin iptal edilmesi durumunda, yüklenicilere ödenen bedelin ilgili kısmı, mahkeme kararına uygun olarak, süre içinde iade edilecek ve faiz uygulanmayacak. Bu hüküm, 26 Aralık 2025 tarihinden itibaren geçerli olacak.
Yargı Alanında Görev ve Yetki Değişiklikleri
İlgili kanun değişiklikleri sayesinde, dolandırıcılık suçunun yargılaması, artık esas mahkemesi olan asliye ceza mahkemelerinde yapılacak. Bu, özellikle, nitelikli dolandırıcılık dosyalarında ve ağır hukuki sürecin devam ettiği mahkemelerde, görev uyuşmazlıklarının önüne geçmeyi hedefliyor. Böylece, görevsizlik veya bozma kararlarının önlenmesi sağlanırken, davalar sıfırdan yeniden başlatılmadan, hüküm verilmesine devam edilecek.
Ceza Kanunu’nda Cezai Sorumluluk ve Güvenlik Tedbirleri
Türk Ceza Kanunu’nda yapılan önemli düzenlemelerden biri de, akıl hastalığı durumuyla ilgili. Bu değişiklikle, ceza sorumluluğu olsa dahi, akıl hastaları hakkında hem infaz hem de güvenlik tedbirleri uygulaması birlikte gerçekleştirilecek. Ayrıca, bu kişiler, hastanede geçirecekleri süreler, suçların ağırlığına göre belirlenirken, ağırlaştırılmış müebbet veya ömür boyu ceza alanların sağlık ve güvenlik tedbirleri çekincesiyle kalış süreleri netleştirildi. Bu düzenlemeler, cezai sorumluluğu olan akıl hastalarının hem tedavi hem de gözetim altına alınmasını amaçlıyor.
Karar verildiği andan itibaren, görüşmelerin saat 18.00’de devam edeceği bilgisi paylaşıldı, böylece meclis çalışmalarında süregelen hareketlilik sürdürülecek.
