Türkiye Enflasyon Hesaplamasında 2025 Baz Yılına Geçiş ve Yeni Yöntemler

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), yeni yılda enflasyon hesaplamalarında önemli bir güncellemeye gidiyor. Bu kapsamda, mevcut 2003=100 baz yılından, 2025=100 baz yılına geçiş yapılacak. Bu değişiklik, enflasyon göstergelerinin temelini oluşturmak ve daha doğru bir değerlendirme yapmak amacıyla planlanmaktadır.

Kurulun düzenlediği bilgilendirme toplantısında uzmanlar, yeni enflasyon hesaplamalarının detaylarını ve metodolojik değişiklikleri paylaşmıştı. Avrupa Birliği kararları doğrultusunda, tüm üye ülkelerin 2026 Ocak ayından itibaren TÜFE hesaplarında 2025=100 baz yılını kullanması zorunlu hale gelecek ve bu uyum sağlanacak.

Ağırlıkların Güncellenmesi ve Metodoloji

Hanehalkı tüketim eğilimlerini daha güncel ve kapsamlı yansıtan yeni TÜFE ağırlık yapısı, Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) tarafından belirlenen metodolojilere uygun olarak düzenlenecek. Bu kapsamda, grup seviyesindeki ağırlıklar, ulusal hesaplar ve hanehalkı nihai tüketim harcama verileri esas alınarak hesaplanacak. Alt seviyedeki ağırlıklar ise hâlen yürürlükte olan hanehalkı bütçe anketlerinden temin edilecek.

Enflasyon Göstergelerinde Değişiklik Olmayacak

Geçiş sürecinde, endeks seviyesi 2025 yılının ortalama endeksine göre ayarlanacak, bu sayede aylık veya yıllık enflasyon oranlarında herhangi bir düşüş veya artış yaşanmayacak. Yani, manşet enflasyon göstergelerinde bir değişiklik söz konusu değil, ancak endeksler arasında sınıflama farkları ortaya çıkabilir. Ayrıca, toplam harcama bileşenleri 13 ana gruba çıkarılarak, kişisel bakım, sosyal koruma ve farklı mal ve hizmetler gibi alanlar yeni kategorilere ayrılacak. Sigorta ve finansal hizmetler ile dijital içerikler de hesaplamalara dahil olacak.

Yeni Enflasyon Göstergeleri ve Sabit Vergi Oranları

Bunun yanı sıra, yeni yılda mevsimsel düzeltilmiş TÜFE göstergeleri, TÜFE ile aynı gün kamuoyuna açıklanacak. Ayrıca, vergilerin etkisini sabit tutarak hesaplanan sabit vergi oranlarıyla oluşturulan TÜFE göstergeleri de ortaya konacak; bu, ürün ve hizmetlerdeki fiyat değişimlerini daha net görmeyi sağlayacak.

Kurumsal İletişimde Güncel Durum

TÜİK, ‘Fiyatlar yanlış anlaşılıyor’ gerekçesiyle, 2022 yılının Haziran ayından itibaren madde sepeti ve ortalama fiyatların kamuoyuyla paylaşımını durdurmuştu. Bu karar, enflasyon verilerinin daha doğru ve şeffaf bir biçimde izlenmesini amaçlamaktadır.