Nöbetçi Eczaneler
Türk Dışişleri Bakanı Fidan, 30 Kasım tarihinde İran’a yaptığı günübirlik ziyarette ülkenin önde gelen hükümet üyeleriyle görüşmeler gerçekleştirdi. Bu ziyarette, İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ve Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile önemli temaslar kuruldu. Ayrıca, Meclis Başkanı Muhammed Bakır Kalibaf ve Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreteriyle de ikili görüşmeler yapıldı.
Özellikle Fidan-Arakçi toplantısı, zamanlaması ve verilen mesajlar açısından dikkat çekiciydi. Son bir yıl içinde Suriye ve Güney Kafkaslar’daki gelişmeler, bölgenin iki önemli aktörü olan Türkiye ve İran’ın karşı karşıya kalmasına neden olmuştu. Fidan, Esad rejiminin 8 Aralık 2024’te devrilmesine ilişkin süreçte İran’a politika değişikliği çağrısı yaparken, “vekalet savaşlarına” son verilmesini talep etti. Bu öneri Tahran’ı ciddi anlamda rahatsız etmişti.
İran, özellikle Azerbaycan ve Nahçıvan sınır geçişleri konusunda ABD’nin işletmeyi planladığı (TRIPP) projesinden duyduğu endişeyle Türkiye’yle karşı karşıya gelmişti. Ayrıca, Ermenistan-Azerbaycan arasındaki barış sürecinde ABD’nin arabuluculuğu ile sağlanan koridor, bölgedeki farklılıkların öne çıkmasına neden oluyordu. Tarafların açıklamalarında, temel olarak farklılıklardan çok ortak noktaların vurgulanması ve önemli konularda açık destek sunma tercihleri öne çıktı.
Ortak Endişe: ‘İsrail’in Yayılmacılığı’
Suriye ve Gazze’deki gelişmeler, iki tarafın odaklandığı başlıca konular oldu. Özellikle, bölgede istikrarsızlık ve güvenlik tehditleri üzerine yoğunlaşıldı. Arakçi, “Suriye’nin istikrarı ve bütünlüğü, en büyük tehdit olan İsrail’in tehditleriyle karşı karşıyadır” dedi ve “İsrail’in yayılmacılığı, bölgeyi daha da karmaşık hale getirmektedir” vurgusunu yaptı. Fidan ise, iki ülkenin de “İsrail’in bölgesel yayılmacılığını güvenlik açısından en büyük tehdit olarak gördüğü” konusunda hemfikir olduklarını belirtti. Ayrıca, İsrail’in Suriye ve Lübnan’daki saldırılarının sona erdirilmesi için uluslararası toplumun harekete geçmesi gerektiği kaydedildi.
Görüşmeler sırasında, Türkiye’nin “terörsüz bölge” projesi ve İran’ın bu konuda destekleri de değerlendirildi. İran Dışişleri Bakanı, PKK’nın silah bırakma kararından memnuniyetle bahsetti ve bölgenin terörsüz olmasının önemine vurgu yaptı. Bunun yanı sıra, Türkiye’nin güvenlik sorunlarıyla mücadelede İran’la işbirliğini artırma ihtiyacına dikkat çekildi.
Fidan, özellikle nükleer müzakerelerin ve uygulanan yaptırımların Türkiye açısından kritik önemde olduğunu ifade etti. Bu bağlamda, “İran’ın uluslararası hukuka uygun hareket etmesi ve müzakerelerde ilerleme kaydetmesi için elimizden geleni yapıyoruz” dedi. Ayrıca, Türkiye’nin İsrail saldırıları sonrasında İran’la dayanışma içinde olduğunu ve bölgedeki istikrar için gerektiğinde birlikte hareket edeceklerini vurguladı.
İki liderin görüşmelerindeki önemli konulardan biri de, Türkiye-İran Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi toplantısının hazırlıklariydi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve İran Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan liderliğinde, Tahran’da gerçekleşecek toplantı 9’uncu kez yapılacak ve özellikle ekonomi, enerji ve ulaşım alanında yeni anlaşmaların imzalanması planlanıyor. Bakan Fidan, ikili ilişkilerin gelişmesi için ticaret ve bağlantı konularında gereken adımların atılması gerektiğine vurgu yaparken, sınır kapılarının etkinliğinin artırılması gerektiğine dikkat çekti.
Kaynakların bilgisine göre, 2025 Ekim ayı itibarıyla iki tarafın toplam ticaret hacmi yaklaşık 6,5 milyar dolar seviyesindeydi ve tarafların hedefi bunu yıllık 30 milyar dolara çıkarmaktı. İran Dışişleri Bakanı, bu hedefe ulaşmak için alınacak somut adımların önemine değinerek, Van’da açılması planlanan İran Başkonsolosluğu’nun ekonomik ve ticari ilişkileri güçlendireceğine inanç belirtti. Ayrıca, İran’ın Türkiye’ye enerji tedariki konusunda önemli bir konumda olduğunu ve doğalgaz anlaşmasını yenilemeye hazır olduklarını sözlerine ekledi.