Nöbetçi Eczaneler
Güneş Sistemi’nde ender rastlanan bir ziyaret gerçekleşiyor. NASA, 1 Temmuz’da 3I/ATLAS ismi verilen gizemli bir yıldızlararası cisim tespit etti.
Bu, insanlık tarihindeki üçüncü yıldızlararası müşahede olarak kayıtlara geçti. 3I/ATLAS, Ekim ayı sonunda Güneş’e en yakın pozisyonuna ulaşacak ve akabinde sistemimizden çıkacak.
Bilim insanları, cismin kaybolmadan evvel yakından incelenmesi gerektiğini savunuyor. Fakat saniyede 60 kilometre süratle ilerleyen 3I/ATLAS’a Dünya’dan yeni bir uzay aracı göndermek, uzaklık ve vakit açısından mümkün görünmüyor.
Bu nedenle uzmanlar, halihazırda uzayda misyonda olan araçların istikametini değiştirme seçeneğini kıymetlendiriyor.
JUNO ARACI EN UYGUN ADAY
Harvard Üniversitesi’nden Prof. Avi Loeb, Jüpiter’in yörüngesinde vazife yapan Juno uzay aracının bu vazife için en uygun aday olabileceğini belirtiyor. Loeb, Juno’nun Eylül 2025’te sona ermesi planlanan vazife müddetinin uzatılarak, kalan yakıtla 3I/ATLAS’a yönlendirilmesini öneriyor.
Florida Milletvekili Anna Paulina Luna da bu teklife destek verdi. NASA Başkanı Sean Duffy’e yazdığı mektupta, Juno’nun motor durumunun ve yakıt düzeyinin incelenmesini istedi. Luna ayrıyeten, misyonun Mart 2026’ya kadar uzatılması için gereken maliyetin 15 milyon dolar olduğunu belirtti.
BAZI UZMANLAR KARŞI ÇIKIYOR
Ancak birtakım uzmanlar bu teklife kuşkuyla yaklaşıyor. Pennsylvania Eyalet Üniversitesi’nden Prof. Jason Wright, Juno’nun ana motorunun arızalı olduğunu ve kâfi yakıtı olmadığını savunuyor.
Avrupa Uzay Ajansı (ESA) da misal halde, şu anda Jüpiter’e yol alan JUICE uzay aracının tarafının değiştirilebilmesini tartışıyor. Lakin ESA, şu an için bu türlü bir planlarının olmadığını bildirdi.
Alternatif olarak Mars yörüngesinde bulunan ve misyon mühletinin sonuna yaklaşan Mars Odyssey yahut Mars Reconnaissance Orbiter üzere uzay araçlarının kullanılabileceği belirtiliyor. Michigan Eyalet Üniversitesi’nden araştırmacılar, bu araçlardan birinin Eylül ayında yola çıkması durumunda 3I/ATLAS’a ulaşabileceğini hesapladı.
MARS YÖRÜNGESİNDEKİ BİR ARAÇ KULLANILMALI
Cisim, Güneş’e en yakın pozisyonundayken Mars’a yalnızca 30 milyon kilometre yaklaşacak. Mars yörüngesindeki bir aracın suratının artırılmasıyla, yıldızlararası cisme ulaşmak teknik olarak mümkün olabilir. Lakin bu da büyük ölçüde yakıt ve süratli bir operasyon gerektiriyor.
Bilim insanları, bu türlü bir misyonun getireceği bilimsel yararın eşsiz olabileceğini vurguluyor. 3I/ATLAS’ın etrafındaki toz ve buzların incelenmesi, öteki yıldız sistemlerinin kimyasal yapısı hakkında kıymetli bilgiler sunabilir. Ayrıyeten bu cisimlerin ömrün yapı taşlarını diğer gezegenlere taşıyıp taşımadığı sorusuna da karşılık aranabilir.
DÜŞMAN UZAY ARACI TEORİSİ
Her ne kadar bilimsel çoğunluk 3I/ATLAS’ın doğal bir kuyruklu yıldız olduğunu düşünse de, Prof. Loeb bu görüşe katılmıyor. Cismin olağan dışı yörüngesi ve büyüklüğü nedeniyle yapay bir obje olabileceğini öne sürüyor. Ona nazaran bu tıp bir cismin Güneş Sistemi’ne doğal yollarla girmiş olma ihtimali yalnızca yüzde 0,005.
Önümüzdeki aylarda yapılacak müşahedeler, 3I/ATLAS’ın tabiatı hakkında daha net bilgiler sunacak. Fakat uzmanlar, bu çeşit yıldızlararası ziyaretlerin insan ömrü içinde sırf bir defa gerçekleştiğini hatırlatarak, böylesi bir fırsatın kaçırılmaması gerektiğini savunuyor.