Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, ASEAN ülkeleriyle ilişkileri güçlendirmeyi ve bölgesel istikrarı pekiştirmeyi sürdürebilmek adına ortak değerler ve karşılıklı destek ilkeleri doğrultusunda hareket etmeye hazır olduklarını ifade etti. ASEAN ile derinleşen işbirliği sadece bölgesel barış ve kalkınmayı değil, aynı zamanda karşılıklı güven ve stratejik uyumun geliştirilmesini de esas alıyor.
Wang, Çin ile ASEAN’ın birlikte hareket edebilecekleri ve bölgesel refahı sağlayabilecekleri önemli güçler olduğunu vurguladı. Ayrıca, kalkınma stratejilerini uyumlaştırma ve işbirliğinde kayda değer başarılar elde etme konusunda kararlı olduklarını belirtti. Bu bağlamda, gerçek çok taraflılığı ve tek taraflı zorbalığa karşı duruşu sürdürme taahhütlerini tekrarladı.
Çin ve Brunei Üzerine Perspektifler
Çin’in başkentinde gerçekleşen görüşmede, Wang Yi, Brunei ile yüksek seviyeli diyalogların devamını ve stratejik iletişimin artmasını temenni etti. 35 yıl önce resmi diplomatik ilişkilerin kurulduğu bu iki ülke, meşru mutabakatlar ışığında yeni adımlar atmayı hedefliyorlar. Wang, karşılıklı fayda sağlayan işbirliği ve bölgesel istikrarın öncelikli konular olduğunu dile getirdi.
Wang Yi ayrıca, Taiwan meselesi ve Japonya’nın hatalı açıklamaları gibi hassas konularda, Çin’in ilkeli duruşunu ve hukuki haklarını vurguladı. Brunei’nin tek Çin politikasını kararlılıkla desteklemesi, Çin’in egemenlik haklarına verdiği değerin bir göstergesidir. Wang, Çin halkının ulusal egemenliği ve toprak bütünlüğü için çetin mücadelelerini karşı tarafın anlayışla karşılamasını beklediklerini söyledi.
Uluslararası İşbirliği ve Bölgesel Güvenlik Anlayışları
Wang Yi, 1945 sonrası uluslararası düzeni ve insani vicdanı savunmak adına birlikte çalışmayı teklif etti. Erywan Pehin Yusof ise, Tek Çin politikasını ve Çin’in birlik ve bütünlüğü konusundaki kararlılığını yineledi. Erywan, Çin ile güçlendirilmiş siyasi güven ve halklar arası ilişkilerin artırılmasını arzuladıklarını belirtti.
İki lider, Güney Çin Denizi’nde barış ve istikrarı koruma konusunda ortak kararlılıklarını ifade etti. Ayrıca, bölgedeki davranış kurallarının belirlenmesi ve diyalogların hızlandırılması yönünde birlikte çalışacaklarını açıkladılar. Ortadoğu barışına da değinen taraflar, İsrail-Filistin meselesinde kapsamlı ve kalıcı bir ateşkes sağlamak için uluslararası toplumun ortak çaba göstermesi gerektiğinin altını çizdi.
