Nöbetçi Eczaneler
Yapay zeka teknolojisinin önde gelen isimleri, OpenAI’a yönelik sert bir açık mektup yayınlayarak, şeffaflık daveti yaptı. Mektupta, “İnsanlığa değil, kâra öncelik veriyorsanız, bunu itiraf edin” tabirleri yer aldı.
“SÖZDE ETİK KURUMU”
2015 yılında insanlık faydasına çalışmak üzere kar hedefi gütmeyen bir kurum olarak kurulan OpenAI, 2022’de ChatGPT’nin yayınlanmasının akabinde süratle ticari bir yapıya geçiş yaptı.
Şirketin CEO’su Sam Altman’ın liderliğinde, ChatGPT ve gibisi eserlerle milyar dolarlık bir teknoloji devine dönüşen OpenAI, artık insanlara “fayda sağlama” maksadından uzaklaştığı istikametinde ağır tenkitler alıyor.
Mektupta, şirketin “her iki tarafında da kendisinin oturduğu bir masada insanlık ismine kararlar verdiği” söylenerek, şu çarpıcı benzetme yapıldı:
“OpenAI şu an kapalı bir odadaki bir masada hem insanlığın ismine oturuyor hem de kararları veren taraf olarak kendi çıkarına muahede yapıyor. Ne mukaveleyi görebiliyoruz, ne koşulları biliyoruz, ne de onay verebiliyoruz.”
İMZACILAR KİMLER?
Açık mektuba imza atanlar ortasında “Yapay Zeka’nın Babası” olarak anılan Geoffrey Hinton, yapay zeka eleştirmeni Gary Marcus, eski OpenAI çalışanları Jacob Hilton ve Helen Toner, hatta İngiliz oyuncu ve müellif Stephen Fry üzere dikkat cazip isimler var.
İmzacılar kendilerini, OpenAI’ın kuruluş gayesinde bahsedilen “insanlık faydasına çalışma” vaadine gönderme yaparak şu sözle tanımlıyor:
“Sizin hayırsever misyonunuzun yasal muhataplarıyız. Biz insan türüyüz.”
TALEP LİSTESİ
Mektupta OpenAI’a yöneltilen 7 talep şöyle sıralanıyor:
1. Şirketin artık kâr öncelikli olup olmadığını açıklaması
2. Kurucu bağışçılara ve kamuya yönelik yasal sorumlulukların devam edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması
3. Çok kârların insanlık faydasına harcanacağı kelamının tutulup tutulmadığının belirtilmesi
4. Şirketin ulaşmayı hedeflediği yapay genel zekanın (AGI) ticarileştirilip ticarileştirilmeyeceğinin açıklanması
5. Kâr hedefi gütmeyen idare şurasının rolünün ne olacağının belirlenmesi.
6. OpenAI’ın AGI geliştiren öteki şirketlerle rekabete girip girmeyeceğinin anlaşılması
7. Kurumsal yapının gelecekte hesap verebilirliği nasıl sağlayacağını bildirmesi.
Mektupta, “Buradaki kararlar yalnızca sizin değil, tüm toplumun geleceğini etkileyecek” sözleri yer aldı.
İLK TENKİT DEĞİL
Bu mektup, OpenAI’a yönelik birinci tenkit değil. 2023’te de benzeri kaygıları taşıyan kümeler, şirketin yine yapılanmasını durdurması için Kaliforniya ve Delaware başsavcılarına mektup göndermişti.
2024 yazında ise birtakım mevcut ve eski OpenAI çalışanları, şirketin geliştirdiği teknolojilerin doğurabileceği tehlikeler hakkında susturulduklarını tez ederek diğer bir açık mektup yayınlamıştı.