Nöbetçi Eczaneler
Yılbaşı kutlamaları yaklaşırken, sahte ve zehirli içki kaynaklı sağlık riskleri konusunda uzmanlar uyarıda bulunuyor. Eczacılık Fakültesi Farmasötik Toksikoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ahmet Aydın, metil alkolün ilk etapta fark edilmesinin zorluklarını ve zehirlenme belirtilerinin en erken 6 saat sonra ortaya çıktığını belirtti. ‘SAHTE İÇKİYİ ANLAMAK MÜMKÜN DEĞİL’
Prof. Dr. Aydın, sahte içki tüketiminin büyük bir risk içerdiğini vurgulayarak, “İçkiyi satın aldığınız ortamdan bilmeksizin içip içmediğinizi anlamak mümkün değil. Gerçek alkol olan etil alkol yerine, yasa dışı üretimlerde metil alkol kullanılırsa bu, son derece tehlikeli sonuçlar doğurur. Başlangıçta hiçbir belirti göstermeyebilir; bu nedenle kişi içmeye devam eder ve zamanla ciddi sağlık sorunları yaşanabilir.” dedi.
Belirtilerin Ortaya Çıkması ve Zamanlaması
Belirtilerin en erken 6 saat sonra kendini gösterdiğine işaret eden Prof. Dr. Aydın, şunları söyledi: “Görme bulanıklığı, baş ağrısı, halsizlik ve genel bitkinlik gibi sorunlar bu süreden sonra başlar. Bu süre öncesinde, yani 6 saatten önce, herhangi bir belirti görülmez. En büyük tehlike de budur; çünkü hemen müdahale edilse sağlık durumu önemli ölçüde korunabilir. Zaman geçtikçe, görme kaybı kalıcı hasara dönüşebilir ve metil alkol, vücutta toksik etkiler yaratmaya başlar.”
Görme sorunlarına ek olarak, metil alkolün vücutta ciddi zararlar verdiğine dikkat çeken Aydın, “Metil alkol, kan pH seviyesini asidik hale getirir ve bu nedenle vücutta asidoz tablosu oluşur. Bu durum, gözler dışında karaciğer, böbrek ve diğer hayati organları da olumsuz etkiler. En hassas organ ise gözdür.” şeklinde uyardı.
Güvenilir ve Güvenilir Olmayan Ürünler Arasındaki Farklar
Prof. Aydın, sahte içki üretiminin nasıl ortaya çıktığını ve dolaşıma nasıl girdiğini bilmek zor olsa da, tüketicilerin dikkatli olması gerektiğinin altını çizdi. “İçkiyi nereden aldığı büyük önem taşır. Tanınmış ve güvenilir yerlerden alınan ürünlerde ambalaj ve marka denetimi sağlanabilir. Ancak sahte üreticiler, ambalajı bile kopyalayabildiği için vazgeçilmez bir dikkat gerektirir.” dedi.
Metil alkolün etkileriyle ilgili olarak, “Metil alkol, kanın pH dengesini bozar ve bu da organ kaybına neden olur. Bu durum, 6 saatten sonra ciddi biçimde ortaya çıkar; tedavi edilmezse geri dönüşü olmayan hasarlara yol açar. Sahte içki, kokusundan, tadından veya renginden ayırt edilemez ve sadece laboratuvar testleriyle tespit edilebilir.” ifadelerini kullandı.
Ayrıca, Uyanık Kalmanın Önemi
Prof. Dr. Aydın, genellikle akşam saatlerinde tüketilen sahte içkinin, kişinin uyku sırasında en riskli döneme girdiğine dikkat çekti. ‘EN BÜYÜK TEHLİKE UYKUYA DALTIGI ZAMANLARDIR’.
“İçen kişi, yaklaşık 7-8 saatlik uyku sürecinde, belirtilerin en yoğun ve ciddi hale geldiği zamana ulaşır. Bu nedenle, içince şüphe edilen kişiler, en az 7-8 saat uyumamalı, ayakta kalmalı ve herhangi bir belirti görünürse acilen sağlık kuruluşuna başvurmalıdır.”” dedi.
Yanıt ve Tedavi Sürecinin Önemi
Prof. Dr. Aydın, zamanında ve doğru tedavi almanın hayati olduğunu belirterek, “Hastanelerde uygun tedavi protokolleri ve antidotlar hazırdır. Ancak, gecikmiş müdahale, gözde kalıcı hasara yol açabilir. Kişi hayatta kalmayı başarırsa bile, kalıcı sağlık sorunlarıyla yaşam mücadelesi vermek zorunda kalabilir.” diye ekledi.
Denetimlerin Güçlendirilmesi ve Cezalar
Son olarak, sahte içki üretiminin önüne geçmek ve caydırıcı olması adına resmi kurumların denetimlerini sıklaştırması gerektiğine vurgu yapan Aydın, “İzinsiz üretim ve satışa ağır cezalar uygulanmalı. Ayrıca, bu cezaların kamuoyuyla paylaşılması da, suç işleme oranını azaltacaktır.” dedi.
Genel önerisi ise şu şekilde: ‘İmkan dahilinde hiç alkol tercih edilmemeli. Eğer alınacaksa, güvenilir ve orijinal ürünler tercih edilmeli. Restoranlarda satın alınan içkilere dikkat edilmeli. Ayrıca, içki tüketiminin ardından en az 7-8 saat uyumamak ve dikkatli olmak yaşam kurtarabilir.’ Yıllık olarak 100-150 kişinin sahte içki nedeniyle hayatını kaybettiğine işaret eden Prof. Dr. Aydın, bu yıl böyle acı olayların yaşanmamasını temenni etti.